بررسی اشعار خلیل مطران از سنت تا تجدد

چکیده: دگرگونی و تحول، یکی از سنت های زندگی است، در عین حال تحول به معنای بریدن و منقطع شدن از گذشته و سنت نیست، در بسیاری از موارد دگرگونی و تحول بر همان شالوده ی قدیم یا همان بنیان های گذشته بنا می شود و می توان گفت نوآوری همان ادامه ی راه گذشتگان به طریقی دیگر است. بدون تردید خلیل مطران (1872-1949) یکی از بزرگترین شاعران معاصر عرب به شمار می رود. وی اولین ساربان قافله ی نوآوری در شعر معاصر عربی است، مطران یکی از پرچمداران نهضت تجدد طلبی و نوآوری در شعر عربی معاصر است وی در برخی از گوشه های شعرش، به خصوص شعرهای داستانی و اشعار وجدانی تحولاتی شگرف ایجاد کرد ولی به طور کلی از ایجاد تحولی ریشه ای در شعر عربی باز ماند. وی نوآوری را به خوبی حس و درک کرد و در طی بسیاری از مقالات و سخنرانی های خود دیگران را به نوآوری دعوت می کرد اما از تطبیق گسترده ی نظریات خود در اشعارش باز ماند مطران معروف به شاعر القطرین و شاعر الاقطار العربیه از نوآوران عرصه ی شعر معاصر عربی است که شاعری سنت گرا با گرایشهایی رمانتیک و نوآورانه است و توانست با مضامین و موضوعات جدیدی از قبیل حماسه، شعرهای داستانی، شعرهای وجدانی و شوق به وطن و همچنین اسلوب متمایزش در تصویرپردازی که وارد شعر کرد تحولاتی در بعد داخلی قصیده ایجاد کند و در بعد خارجی قصیده نیز با پرداختن به مسائلی همچون وحدت ارگانیک و نوآوری در قافیه ها و خلق وزن های جدید، راه جدیدی را فرا روی شاعران بعد از خود باز کند که ردپای دو مکتب کلاسیک و رمانتیک در اشعار وی نمایان است. کلید واژه: خلیل مطران، سنت، سنت گرایی، نوآوری، شعر.